سخنان بزرگمهر خردمند:
روشندل و نکته دان کسی است که سخنان کوتاه و پر معنی بگوید.
بیهوده گوی در نظر هیچ کس قدر ندارد.
دل آدمی بنده آرزوست، سرشتها یکسان نیست، هر کس خویی دارد و جویا و خواهان چیزی است.
برترین دانش ها اهورا پرستی است.
دانایان روشندل می دانند که دوران زندگی دراز نیست، تن آدمی از این جهان است و روان از سرای دیگر.
دل در آرزوی آنچه دسترسی بدان متصور نیست نباید بست، از آنکه مایه رنج تن و بلای جان است.
هر که تن درست و نیرو دارد هرگز سخن نادرست نمی گوید. دروغگویان همه بیمار و ناتوان و زبون اند.
برای نادان پیرایه ای سزاوارتر و زیباتر از خاموشی نیست.
توانگر راستین کسی است که آز در دلش راه نیافته است.
خرد بر سر جان چون افسری تابنده است و مدارا و مهربانی به قدر همسنگ خرد است.
برای آدمی دشمن دانا از دوست نادان بهتر است.
کسی که به آنچه دارد خرسند است هرگز رنج و تیمار و بدی در دلش راه نمی یابد.
هرکس گوش نصیحت نیوش داشته باشد، و دل به آموختن بسپارد، بسا سخنان سودمند که از دانایان بشنود.
آنکه در آموختن کوشش نمی کند هرگز نباید در انجمن دانایان لب به گفتار بگشاید.
هر که را زر و سیم و خواسته است باید در خرج کردن اندازه نگهدارد، نه چندان گشاده دست باشد که مدتی کوتاه بی چیز و بینوا گردد، و نه چندان در نگهداری آن بکوشد و برخود سخت بگیرد که به مال اندوختن و خست طبع منسوب و معروف شود.
سخنی که سودی در آن نیست نگفتن بهتر، چه سخن بی سود مانند آتشی است که دودش بسیار و گرمی و فروغش سخت اندک باشد.
کوشیدن به کار ناشدنی خلاف خرد است که در آهن به آب رخنه نتوان کرد.
شاه به دانایی و خاطر نگهداشتن مردمان نامبردار است نه به خودستایی و غرور و بیدادگری.
کسی که به خواست پروردگار معتقد و خستو باشد به بد ونیک روزگار نمی پردازد. چنین بنده ای در پرستیدن پروردگار بیشتر می کوشد و از بد سگالی و پیروی دیوان می پرهیزد. ناکردنی نمی کند و از رنجه کردن بی گناهان بیزاری می جوید.
باید پیوسته به پروردگار بی همتا رو آوریم، در هر کاری او را بینا دانیم و باور کنیم که روزی ده دانا اوست.
اگر شاه به تو مهربان باشد دلیر و گستاخ مشو، از آنکه مزاج شاه چون آتش است و دل شیر از آن می هراسد.
اگر کوه با همه سنگینی و بزرگی و ایستادگی که وی راست فرمان شاه را سبک دارد تیره رای خیره سری بیش نیست.
